विष्णुपुराण अट्ठारह पुराणों में अत्यन्त महत्त्वपूर्ण तथा प्राचीन है। यह श्री पराशर ऋषि द्वारा प्रणीत है। यह इसके प्रतिपाद्य भगवान विष्णु हैं, जो सृष्टि के आदिकारण, नित्य, अक्षय, अव्यय तथा एकरस हैं। इस पुराण में आकाश आदि भूतों परिमाण परिमाण, समुद्र, सूर्य आदि का परिमाण, पर्वत, देवतादि की उत्पत्ति, मन्वन्तर, कल्प-विभाग, सम्पूर्ण धर्म एवं देवर्षि तथा राजर्षियों के चरित्र का विशद वर्णन है।। भगवान विष्णु प्रधान होने के बाद भी यह पुराण विष्णु और शिव के अभिन्नता का प्रतिपादक है।। विष्णु पुराण में मुख्य रूप से श्रीकृष्ण चरित्र का वर्णन है है, यद्यपि संक्षेप में राम का उल्लेख उल्लेख भी प्राप्त होता है।
अष्टादश महापुराणों में श्रीविष्णुपुराण का स्थान बहुत ऊँचा है। इसमें अन्य विषयों के साथ भूगोल, ज्योतिष, कर्मकाण्ड, राजवंश और श्रीकृष्ण चरित्र आदि कई प्रंसगों का बड़ा ही अनूठा और विशद वर्णन किया गया है है। श्री विष्णु पुराण में भी इस की उत्पत्ति उत्पत्ति, वर्ण व्यवस्था, आश्रम व्यवस्था, भगवान विष्णु एवं लक्ष्मी की की सर्वव्यापकता सर्वव्यापकता ध्रुव वेनु, आदि, राजाओं राजाओं के वर्णन एवं उनकी जीवन गाथा गाथा, विकास की परम्परा, कृषि आदि कार्यों उनकी जीवन गाथा आदि नौ खण्ड मेदिनी, सप्त सागरों के वर्णन, अद्यः एवं अर्द्ध लोकों का वर्णन, चौदह विद्याओं, वैवस्वत मनु, इक्ष्वाकु, कश्यप, पुरुवंश, कुरुव ंश, यदुवंश के वर्णन, कल्पान्त के महाप्रलय का वर्णन आदि विषयों का विस्तृत विवेचन किया गया है। भक्ति और ज्ञान की प्रशान्त धारा तो इसमें सर्वत्र ही प्रच्छन्न रूप से बह रही है।।
यद्यपि यह पुराण विष्णुपरक है तो भी भगवान शंकर के लिये इसमे कहीं भी अनुदार प्रकट प्रकट नहीं किया गया। सम्पूर्ण ग्रन्थ में शिवजी का प्रसंग सम्भवतः बाणासुर बाणासुर संग्राम संग्राम में ही आता है है स्वयं स्वयं कृष्ण महादेवजी महादेवजी के साथ अपनी अभिन्नता करते हुए श्रीमुखसे कहते हैं हैं -
“त्वया यदभयं दत्तं तद्दत्तमखिलं मया। मत्तोऽविभिन्नमात्मानं द्रुष्टुमर्हसि शंकर।
योऽहं स त्वं जगच्चेदं सदेवासुरमानुषम्। मत्तो नान्यदशेषं यत्तत्त्वं ज्ञातुमिहार्हसि। अविद्यामोहितात्मानः पुरुषा भिन्नदर्शिनः। वन्दति भेदं पश्यन्ति चावयोरन्तरं हर॥
'Vishnu Purana' (IAST: Viṣṇu Purāṇa) Hinduizm'in eski ve ortaçağ metinlerinin bir türü olan on sekiz Mahapuranas'tan biridir. Vaishnavism edebiyat korpusundaki önemli bir Pancharatra metnidir.
Vishnu Purana'nın el yazmaları birçok çağda modern çağda hayatta kalmıştır. Diğer bütün büyük Purana'lardan daha fazla, Vishnu Purana, içeriğini Pancalaksana formatında - Sarga (kozmogoni), Pratisarga (kozmoloji), Vamśa (tanrıların, efsanevi şecere), vajnnararitam (legends) çeşitli kralların zamanlarında). Metnin bazı el yazmaları, diğer büyük Purana'larda bulunan Mahatmyas'taki geziler ve hac rehberindeki rehberler gibi bölümleri içermemeleri nedeniyle dikkat çekicidir, ancak bazı versiyonlarda tapınaklardaki bölümleri ve kutsal hac bölgelerine giden seyahat rehberlerini içerir. Metin ayrıca, Purana'ların ne olabileceğine ilişkin varsayımları ve öncülleri belirleyerek, daha sonra mevcut yazılara dayanarak, HH Wilson tarafından 1864 yılında CE'de çevrilmiş ve yayınlanmış en eski Purana olarak da dikkate değerdir.
Vishnu Purana, kısa versiyonları arasında, mevcut sürümlerinde yaklaşık 7.000 ayeti olan Purana metinleri arasındadır. Öncelikle Hindu tanrısı Vishnu ve Krishna gibi avatarları etrafında merkezlenir, ancak Brahma ve Shiva'ya övgüde bulunur ve Vishnu ile bir olduklarını iddia eder. Purana, Wilson’ın, panturistik olduğunu ve diğer Purana’lar gibi fikirlerin Vedik inanç ve fikirlere dayandığını belirtir.